Theo thông tin từ
Cục Di sản Văn hóa, Bộ VH-TT&DL, vào hồi 12g47 giờ địa phương, tức
15h47 ngày 5.12 giờ Việt Nam, tại Phiên họp Uỷ ban liên Chính phủ về bảo
vệ Di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 8 của UNESCO diễn ra tại TP Baku,
nước Cộng hòa Azerbaijan, nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ của Việt Nam
đã chính thức được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại
diện của nhân loại.
Đờn
ca tài tử Nam bộ là một dòng nhạc dân tộc của Việt Nam đã hình thành và
phát triển từ cuối thế kỉ 19, bắt nguồn từ nhạc lễ, Nhã nhạc cung đình
Huế và văn học dân gian. Đờn ca tài tử là loại hình nghệ thuật dân gian
đặc trưng của vùng Nam bộ, là nghệ thuật của đàn và ca, do những người
bình dân, thanh niên nam nữ nông thôn Nam bộ hát ca sau những giờ lao
động.
 |
| Đờn ca tài tử Nam Bộ của Việt Nam đã chính thức được UNESCO vinh danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại. |
Đờn ca tài tử xuất hiện hơn 100 năm
trước, là loại hình diễn tấu có ban nhạc gồm 4 loại là đàn kìm, đàn cò,
đàn tranh và đàn bầu (gọi là tứ tuyệt), sau này, có cách tân bằng cách
thay thế độc huyền cầm bằng cây guitar phím lõm. Những người tham gia
đờn ca tài tử phần nhiều là bạn bè, chòm xóm với nhau. Họ tập trung lại
để cùng chia sẻ thú vui tao nhã nên thường không câu nệ về trang phục.
Ban nhạc tường dùng năm nhạc cụ,
thường gọi là ban ngũ tuyệt gồm đàn tranh, đàn tỳ bà, đàn kìm, đàn cò,
và đàn tam. Phụ họa thêm là tiếng sáo thường là sáo bảy lỗ. Về trang
phục, những người tham gia đờn ca tài tử phần nhiều là bạn bè, chòm xóm
với nhau nên thường chỉ mặc các loại thường phục khi tham gia trình
diễn. Khi nào diễn ở đình, miếu hoặc trên sân khấu họ mới mặc các trang
phục biểu diễn.
Những năm gần đây nhằm đáp ứng nhu cầu
của khách du lịch nên các nhóm nhạc tài tử hợp lại với nhau thành các
câu lạc bộ đờn ca tài tử mang tính bán chuyên nghiệp. Bên cạnh nghề
nghiệp chính, họ phục vụ văn nghệ khi có yêu cầu.
Đối với hình thức âm nhạc, vai trò của
các ca sĩ và nhạc sĩ đều bình đẳng. Ca trù hát và người ca (bài hát
truyền thống từ miền Bắc và miền Trung) là phụ nữ, trong khi đờn ca tài
tử bao gồm các ca sĩ nam nữ và họ có vai trò bình đẳng. Đờn ca tài tử sử
dụng dụng cụ như đàn cò, đàn nguyệt, đàn tranh, song lan (nhạc cụ bằng
gỗ để gõ nhịp) hoặc cả Ghita lõm .
Loại hình âm nhạc không chỉ ở các lễ hội và các bên mà còn trong thời gian sau thu hoạch. Ngoài ra, nó có thể được chơi trong bóng mát của cây, con thuyền hoặc trong đêm trăng sáng.
Loại hình âm nhạc không chỉ ở các lễ hội và các bên mà còn trong thời gian sau thu hoạch. Ngoài ra, nó có thể được chơi trong bóng mát của cây, con thuyền hoặc trong đêm trăng sáng.
Để xây dựng hồ sơ trình UNESCO, 14/21
tỉnh thành có Đờn ca tài tử tiến hành tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm
và thu được những kết quả khả quan. Qua điều tra điền dã, nhóm lập hồ
sơ phát hiện 24 CLB và 4 dàn nhạc chơi Đờn ca tài tử xuất sắc. Phỏng vấn
nghệ thuật được 18 tay đờn, sưu tầm được 8 tập tài liệu của 8 danh
cầm.
Đó là những tài liệu quý giá nhất của
Đờn ca tài tử, rất cần thiết vào những hạng mục quan trọng của việc lập
hồ sơ. Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý cho xây dựng Hồ sơ Quốc
gia Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ trình UNESCO đưa vào danh sách Di
sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
-----------------------------------------------
0 nhận xét:
Đăng nhận xét